Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάσθηκαν ορισμένες
βασικές γνώσεις της Γενετικής, που
εφαρμόζονται στη επιλογή των αγροτικών
ζώων.
Η κληρονομική ουσία των ζώων βρίσκεται
στα χρωμοσώματα, τα οποία περιλαμβάνονται
στον πυρήνα των κυττάρων του σώματός
τους και ο αριθμός τους είναι ορισμένος
για κάθε είδος ζώου (διπλοειδής αριθμός).
Κάθε χρωμόσωμα, αποτελείται από μία διπλή
νηματώδη δομή δεσοξυριβονουκλε"ίνικού
οξέος (DNA) και περιέχει τα γονίδια, τα
οποία μαζί με το περιβάλλον καθορίζουν τις
διάφορες ιδιότητες των αγροτικών ζώων. Τα
χρωμοσώματα παρουσιάζονται στα κύτταρα
κατά ομόλογα ζεύγη και τα αντίστοιχα γονίδιά
τους με όμοιες ή διαφορετικές μορφές,
οι οποίες ονομάζονται αλληλόμορφα. Όταν
τα δύο αλληλόμορφα είναι όμοια, το άτομο
λέγεται ομοζύγωτο, όταν είναι ανόμοια, ετεροζύγωτο.
Οι διάφορες μορφές της σχέσης
μεταξύ των αλληλομόρφων, ως προς την επίδρασή
τους στην εκδήλωση των διαφόρων
ιδιοτήτων του οργανισμού περιγράφονται
κυρίως, ως κυριαρχική, υποτελής ή ενδιάμεση.
Ενα ζεύγος από τα χρωμοσώματα καθορίζει
το φύλο του οργανισμού (Χ και Υ, χρωμοσώματα
φύλου). Η ζωή στα θηλαστικά αρχίζει
από το ζυγώτη, ο οποίος σχηματίζεται
από τη συνένωση των αναπαραγωγικών κυττάρων
(γαμετών), δηλαδή του σπερματοζωαρίου
με το ωάριο. Η αύξηση του οργανισμού
και η διατήρηση του στη ζωή εξασφαλίζεται
με τη διαδικασία της μίτωσης, ενώ η
μεταβίβαση της κληρονομικής ουσίας στους
aπογόνους μέσω της παραγωγής γαμετών με
τη διαδικασία της μείωσης.
Οι αρχές του Μέντελ περιγράφουν τον
τρόπο με τον οποίο κληρονομούνται οι ιδιότητες
των οργανισμών. Ισχύουν για όλες τις
ιδιότητες, τόσο αυτές που ελέγχονται από
μικρό αριθμό γονιδίων (ποιοτικές), όσο και
αυτές που ελέγχονται από μεγάλο αριθμό
(ποσοτικές), με την προϋπόθεση ότι τα γονίδια
δεν είναι συνδεδεμένα στο ίδιο χρωμόσωμα.
Εφαρμόζοντας τις αρχές του Μέντελ
και τις σχέσεις μεταξύ των αλληλομόρφων,
υπολογίζουμε τις αναλογίες των γονοτύπων
και των φαινοτύπων στους aπογόνους των
διαφόρων τύπων συζεύξεων.
Η παρουσία και η αναλογία των διαφόρων
αλληλομόρφων σε κάθε πληθυσμό, περιγράφεται
ως συχνότητα των αλληλομόρφων και
έχει μεγάλη σημασία, διότι καθορίζουν τη
γενετική παραλλακτικότητα και το ύψος
των μέσων αποδόσεών τους. Η επιλογή που ·
εφαρμόζεται στους πληθυσμούς των αγροτικών
ζώων, με σκοπό τη βελτίωσή τους, δεν
δημιουργεί νέα αλληλόμορφα, αλλά αυξάνει
τη συχνότητα εκείνων που προκαλούν υψηλότερες
αποδόσεις. Ο συντελεστής κληρονομικότητας
των ιδιοτήτων καθορίζει τα αποτελέσματα,
που θα προκύψουν από την εφαρμογή
της επιλογής. Τα αποτελέσματα
εμφανίζονται στους aπογόνους, που προκύπτουν
από τη σύζευξη των ζώων αναπαραγωγής,
που επιλέγονται. Άλλοι παράγοντες,
που καθορίζουν την επιτυχία της επιλογής
είναι, η ένταση της επιλογής και το μεσοδιάστημα
των γενεών. Η ύπαρξη γενετικής παραλλακτικότητας
είναι καθοριστική, διότι
χωρίς αυτήν δεν είναι δυνατή καμιά βελτίωση.
Με την απώλεια πληθυσμών και φυλών
αγροτικών ζώων, εξαιτίας της εγκατάλειψής
τους, χάνεται κάθε δυνατότητα διορθωτικών
παρεμβάσεων για την κάλυψη μελλοντικών
αναγκών της ανθρωπότητας.
1. Αντιστοιχείστε τους όρους με τις απαντήσεις:
Όροι:
Α. Πατρικά κύτταρα, Β. Θυγατρικά κύτταρα,
Γ. Σωματικά κύτταρα, Δ.Γαμετικά κύτταρα,
Ε. Μείωση
Απαντήσεις:
Α. Τα κύτταρα που παράγουν θυγατρικά κύτταρα
με τη διαδικασία της μίτωσης.
Β. Η διαδικασία της διαίρεσης του γενετικού
υλικού του πυρήνα σε γαμετικά κύτταρα
(σπερματοζωάρια, ωάρια).
Γ. Τα προ·ίόντα της μίτωσης.
Δ. Τα κύτταρα του οργανισμού στα οποία
συμβαίνει η μίτωση.
Ε. Ειδικά κύτταρα που ~αμβάνουν μέρος στη
φυλετική (σεξουαλική) αναπαραγωγή.
2. Βρείτε τη σωστή απάντηση:
Η φάση της ζωής ενός κυττάρου κατά την ο~
ποία αυτό διαιρείται σε δύο θυγατρικά κύτταρα,
καλείται:
Α. Αναπαραγωγή, Β . Κυτταρικός κύκλος,
Γ. Μίτωση
3. Βρείτε τη σωστή απάντηση:
Ο διπλοειδής αριθμός χρωμοσωμάτων στο
χοίρο είναι 38. Πόσα μόρια της διπλής έλικας
του DNA θα περιέχονται στον πυρήνα τωy
σπερματοζωαρίων του;
Α.19
Β. 38
Γ. 76
4. Σύμφωνα με την αρχή της διάσχισης (η πρώτη
αρχή του Μέντελ), τα δύο αλληλόμορφα
ενός ζεύγους γονιδίων χωρίζονται μεταξύ
τους κατά το σχηματισμό των γαμετών
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
5. Η Μίτωση μειώνει το περιεχόμενο του κυττάρου
σε DNA κατά το ήμισυ αλλά δεν μεταβάλλει
τον αριθμό των χρωμοσωμάτων.
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
6. Βρείτε τη σωσtή απάντηση: Στη σύζευξη ΑαΧΑα,
όπου το Α αλληλόμορφο είναι κυρίαρχο
σtο α, πόσοι διαφορετικοί φαινότυποι
αναμένεται να υπάρχουν μεταξύ των απογόνων
και σε ποια αναλογία μεταξύ τους;
Α. Δύο, σε σχέση 1:1
Β. Δύο, σε σχέση 2:1
Γ. Τρεις, σε σχέση 1:2:1
Δ. Δύο, σε σχέση 3:1
7. Βρείτε τη σωσtή απάντηση: Στη σύζευξη ΑαΧΑα,
όπου το Α αλληλόμορφο είναι κυρίαρχο
στο α, πόσοι διαφορετικοί γονότυποι
αναμένεται να υπάρχουν μεταξύ των απογόνων
και σε ποια αναλογία μεταξύ τους;
Α. Δύο, σε σχέση 2:1
Β. Τρεις, σε σχέση 1:1:1
Γ. Τρεις, σε σχέση 1:2:1
Δ. Δύο, σε σχέση 3:1
ΣΤΟΙΧΕΙΆ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟτΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΠΚΩΝ ΖΩΩΝ 75
8. Βρείτε τη σωστή απάντηση: Για να προσδιορίσουμε
αν ένας aσπρόμαυρος ταύρος φυλής
Χολστά"ίν είναι ομοζύγωτος, ως προς το
γονίδιο που καθορίζει το χρωματισμό
(ΜΜ), θα πρέπει να τον συζεύξουμε με μία
· αγελάδα:
Α. Ασπρόμαυρη, ετεροζύγωτη ως προς το γονίδιο
του χρωματισμού (ΜΜ).
Β. Ασπρόμαυρη, ομοζύγωτη ως προς το γονίδιο
του χρωματισμού (Μμ).
Γ. Ασπροκόκκινη , ομοζύγωτη ως προς το γονίδιο
του χρωματισμού (μμ).
9. Απαντήστε: Ποιες προϋποθέσεις απαιτούνται,
για να εκδηλωθεί ένα φυλοσύνδετο
υποτελές χαρακτηριστικό
Α. στα αρσενικά άτομα,
Β. στα θηλυκά άτομα.
1 Ο. Στις φυλοσύνδετες ιδιότητες, τα αρσενικά
άτομα κληρονομούν φυλοσύνδετα γο-
νίδια μόνον από τον πατέρα τους
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
11. Σε ομόλογα χρωμοσώματα είναι δυνατό
να προκύψει διαφορετικός συνδυασμός
γονιδίων, ως αποτέλεσμα μεταλλάξεων
και χιασμάτων.
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
12. Βρείτε τη σωστή απάντηση: Αλληλεπίδραση
γονοτύπου και περιβάλλοντος παρουσιάζεται
παντού όπου:
Α. Οι γονότυποι κατατάσσονται διαφορετικά
σε διαφορετικές συνθήκες περιβάλλοντος
Β. Διαφορετικοί γονότυποι αναπτύσσονται
στο ίδιο περιβάλλον
Γ. Ένας γονότυπος αναπτύσσεται σε διαφορετικές
συνθήκες περιβάλλοντος.
βασικές γνώσεις της Γενετικής, που
εφαρμόζονται στη επιλογή των αγροτικών
ζώων.
Η κληρονομική ουσία των ζώων βρίσκεται
στα χρωμοσώματα, τα οποία περιλαμβάνονται
στον πυρήνα των κυττάρων του σώματός
τους και ο αριθμός τους είναι ορισμένος
για κάθε είδος ζώου (διπλοειδής αριθμός).
Κάθε χρωμόσωμα, αποτελείται από μία διπλή
νηματώδη δομή δεσοξυριβονουκλε"ίνικού
οξέος (DNA) και περιέχει τα γονίδια, τα
οποία μαζί με το περιβάλλον καθορίζουν τις
διάφορες ιδιότητες των αγροτικών ζώων. Τα
χρωμοσώματα παρουσιάζονται στα κύτταρα
κατά ομόλογα ζεύγη και τα αντίστοιχα γονίδιά
τους με όμοιες ή διαφορετικές μορφές,
οι οποίες ονομάζονται αλληλόμορφα. Όταν
τα δύο αλληλόμορφα είναι όμοια, το άτομο
λέγεται ομοζύγωτο, όταν είναι ανόμοια, ετεροζύγωτο.
Οι διάφορες μορφές της σχέσης
μεταξύ των αλληλομόρφων, ως προς την επίδρασή
τους στην εκδήλωση των διαφόρων
ιδιοτήτων του οργανισμού περιγράφονται
κυρίως, ως κυριαρχική, υποτελής ή ενδιάμεση.
Ενα ζεύγος από τα χρωμοσώματα καθορίζει
το φύλο του οργανισμού (Χ και Υ, χρωμοσώματα
φύλου). Η ζωή στα θηλαστικά αρχίζει
από το ζυγώτη, ο οποίος σχηματίζεται
από τη συνένωση των αναπαραγωγικών κυττάρων
(γαμετών), δηλαδή του σπερματοζωαρίου
με το ωάριο. Η αύξηση του οργανισμού
και η διατήρηση του στη ζωή εξασφαλίζεται
με τη διαδικασία της μίτωσης, ενώ η
μεταβίβαση της κληρονομικής ουσίας στους
aπογόνους μέσω της παραγωγής γαμετών με
τη διαδικασία της μείωσης.
Οι αρχές του Μέντελ περιγράφουν τον
τρόπο με τον οποίο κληρονομούνται οι ιδιότητες
των οργανισμών. Ισχύουν για όλες τις
ιδιότητες, τόσο αυτές που ελέγχονται από
μικρό αριθμό γονιδίων (ποιοτικές), όσο και
αυτές που ελέγχονται από μεγάλο αριθμό
(ποσοτικές), με την προϋπόθεση ότι τα γονίδια
δεν είναι συνδεδεμένα στο ίδιο χρωμόσωμα.
Εφαρμόζοντας τις αρχές του Μέντελ
και τις σχέσεις μεταξύ των αλληλομόρφων,
υπολογίζουμε τις αναλογίες των γονοτύπων
και των φαινοτύπων στους aπογόνους των
διαφόρων τύπων συζεύξεων.
Η παρουσία και η αναλογία των διαφόρων
αλληλομόρφων σε κάθε πληθυσμό, περιγράφεται
ως συχνότητα των αλληλομόρφων και
έχει μεγάλη σημασία, διότι καθορίζουν τη
γενετική παραλλακτικότητα και το ύψος
των μέσων αποδόσεών τους. Η επιλογή που ·
εφαρμόζεται στους πληθυσμούς των αγροτικών
ζώων, με σκοπό τη βελτίωσή τους, δεν
δημιουργεί νέα αλληλόμορφα, αλλά αυξάνει
τη συχνότητα εκείνων που προκαλούν υψηλότερες
αποδόσεις. Ο συντελεστής κληρονομικότητας
των ιδιοτήτων καθορίζει τα αποτελέσματα,
που θα προκύψουν από την εφαρμογή
της επιλογής. Τα αποτελέσματα
εμφανίζονται στους aπογόνους, που προκύπτουν
από τη σύζευξη των ζώων αναπαραγωγής,
που επιλέγονται. Άλλοι παράγοντες,
που καθορίζουν την επιτυχία της επιλογής
είναι, η ένταση της επιλογής και το μεσοδιάστημα
των γενεών. Η ύπαρξη γενετικής παραλλακτικότητας
είναι καθοριστική, διότι
χωρίς αυτήν δεν είναι δυνατή καμιά βελτίωση.
Με την απώλεια πληθυσμών και φυλών
αγροτικών ζώων, εξαιτίας της εγκατάλειψής
τους, χάνεται κάθε δυνατότητα διορθωτικών
παρεμβάσεων για την κάλυψη μελλοντικών
αναγκών της ανθρωπότητας.
1. Αντιστοιχείστε τους όρους με τις απαντήσεις:
Όροι:
Α. Πατρικά κύτταρα, Β. Θυγατρικά κύτταρα,
Γ. Σωματικά κύτταρα, Δ.Γαμετικά κύτταρα,
Ε. Μείωση
Απαντήσεις:
Α. Τα κύτταρα που παράγουν θυγατρικά κύτταρα
με τη διαδικασία της μίτωσης.
Β. Η διαδικασία της διαίρεσης του γενετικού
υλικού του πυρήνα σε γαμετικά κύτταρα
(σπερματοζωάρια, ωάρια).
Γ. Τα προ·ίόντα της μίτωσης.
Δ. Τα κύτταρα του οργανισμού στα οποία
συμβαίνει η μίτωση.
Ε. Ειδικά κύτταρα που ~αμβάνουν μέρος στη
φυλετική (σεξουαλική) αναπαραγωγή.
2. Βρείτε τη σωστή απάντηση:
Η φάση της ζωής ενός κυττάρου κατά την ο~
ποία αυτό διαιρείται σε δύο θυγατρικά κύτταρα,
καλείται:
Α. Αναπαραγωγή, Β . Κυτταρικός κύκλος,
Γ. Μίτωση
3. Βρείτε τη σωστή απάντηση:
Ο διπλοειδής αριθμός χρωμοσωμάτων στο
χοίρο είναι 38. Πόσα μόρια της διπλής έλικας
του DNA θα περιέχονται στον πυρήνα τωy
σπερματοζωαρίων του;
Α.19
Β. 38
Γ. 76
4. Σύμφωνα με την αρχή της διάσχισης (η πρώτη
αρχή του Μέντελ), τα δύο αλληλόμορφα
ενός ζεύγους γονιδίων χωρίζονται μεταξύ
τους κατά το σχηματισμό των γαμετών
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
5. Η Μίτωση μειώνει το περιεχόμενο του κυττάρου
σε DNA κατά το ήμισυ αλλά δεν μεταβάλλει
τον αριθμό των χρωμοσωμάτων.
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
6. Βρείτε τη σωσtή απάντηση: Στη σύζευξη ΑαΧΑα,
όπου το Α αλληλόμορφο είναι κυρίαρχο
σtο α, πόσοι διαφορετικοί φαινότυποι
αναμένεται να υπάρχουν μεταξύ των απογόνων
και σε ποια αναλογία μεταξύ τους;
Α. Δύο, σε σχέση 1:1
Β. Δύο, σε σχέση 2:1
Γ. Τρεις, σε σχέση 1:2:1
Δ. Δύο, σε σχέση 3:1
7. Βρείτε τη σωσtή απάντηση: Στη σύζευξη ΑαΧΑα,
όπου το Α αλληλόμορφο είναι κυρίαρχο
στο α, πόσοι διαφορετικοί γονότυποι
αναμένεται να υπάρχουν μεταξύ των απογόνων
και σε ποια αναλογία μεταξύ τους;
Α. Δύο, σε σχέση 2:1
Β. Τρεις, σε σχέση 1:1:1
Γ. Τρεις, σε σχέση 1:2:1
Δ. Δύο, σε σχέση 3:1
ΣΤΟΙΧΕΙΆ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟτΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΠΚΩΝ ΖΩΩΝ 75
8. Βρείτε τη σωστή απάντηση: Για να προσδιορίσουμε
αν ένας aσπρόμαυρος ταύρος φυλής
Χολστά"ίν είναι ομοζύγωτος, ως προς το
γονίδιο που καθορίζει το χρωματισμό
(ΜΜ), θα πρέπει να τον συζεύξουμε με μία
· αγελάδα:
Α. Ασπρόμαυρη, ετεροζύγωτη ως προς το γονίδιο
του χρωματισμού (ΜΜ).
Β. Ασπρόμαυρη, ομοζύγωτη ως προς το γονίδιο
του χρωματισμού (Μμ).
Γ. Ασπροκόκκινη , ομοζύγωτη ως προς το γονίδιο
του χρωματισμού (μμ).
9. Απαντήστε: Ποιες προϋποθέσεις απαιτούνται,
για να εκδηλωθεί ένα φυλοσύνδετο
υποτελές χαρακτηριστικό
Α. στα αρσενικά άτομα,
Β. στα θηλυκά άτομα.
1 Ο. Στις φυλοσύνδετες ιδιότητες, τα αρσενικά
άτομα κληρονομούν φυλοσύνδετα γο-
νίδια μόνον από τον πατέρα τους
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
11. Σε ομόλογα χρωμοσώματα είναι δυνατό
να προκύψει διαφορετικός συνδυασμός
γονιδίων, ως αποτέλεσμα μεταλλάξεων
και χιασμάτων.
Σωστό ....... .
Λάθος ....... .
12. Βρείτε τη σωστή απάντηση: Αλληλεπίδραση
γονοτύπου και περιβάλλοντος παρουσιάζεται
παντού όπου:
Α. Οι γονότυποι κατατάσσονται διαφορετικά
σε διαφορετικές συνθήκες περιβάλλοντος
Β. Διαφορετικοί γονότυποι αναπτύσσονται
στο ίδιο περιβάλλον
Γ. Ένας γονότυπος αναπτύσσεται σε διαφορετικές
συνθήκες περιβάλλοντος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου